Deno Là Gì? 'Kẻ Kế Nhiệm' An Toàn và Mạnh Mẽ Của JavaScript!
Lê Lân
1
Deno Là Gì? Hướng Dẫn Cơ Bản Về Runtime Hiện Đại Cho JavaScript Và TypeScript
Mở Đầu
Deno là một runtime đơn giản, hiện đại và bảo mật dành cho JavaScript và TypeScript, được xây dựng dựa trên engine V8 và ngôn ngữ Rust.
Trong thế giới phát triển web và ứng dụng, JavaScript đóng vai trò quan trọng, và Node.js là một runtime phổ biến được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, Deno được tạo ra như một giải pháp thay thế hiện đại với nhiều cải tiến, giúp lập trình viên dễ dàng phát triển ứng dụng an toàn và hiệu quả hơn. Bài viết này sẽ giới thiệu tổng quan về Deno, cách cài đặt, cách sử dụng cũng như những điểm nổi bật so với Node.js.
Giới Thiệu Về Deno
Deno Là Gì?
Deno được phát triển bởi Ryan Dahl – người sáng lập Node.js – nhằm khắc phục những hạn chế của Node.js, đặc biệt là về bảo mật và mô hình module. Theo trang chủ chính thức deno.land:
Deno là một runtime đơn giản, hiện đại và bảo mật cho JavaScript và TypeScript, sử dụng V8 và được xây dựng bằng Rust.
Điểm nổi bật của Deno:
Hỗ trợ TypeScript nguyên bản.
Được thiết kế hướng đến bảo mật.
Không cần quản lý các file package.json hay thư mục node_modules.
Deno được xây dựng bằng Rust và sử dụng V8 engine – giống như Node.js – nhưng hướng tới sự hiện đại và bảo mật hơn trong phát triển ứng dụng JavaScript/TypeScript.
Cài Đặt Deno Trên Arch Linux
Bước Cài Đặt
Nếu bạn đang sử dụng Arch Linux, có thể cài đặt Deno rất đơn giản thông qua trình quản lý gói pacman:
# pacman -Sy deno
Lệnh trên sẽ tải và cài đặt phiên bản mới nhất của Deno.
Kiểm Tra Phiên Bản
Sau khi cài đặt, bạn có thể kiểm tra phiên bản Deno đã cài bằng cách chạy:
$ deno --version
Kết quả ví dụ:
deno 1.12.1 (release, x86_64-unknown-linux-gnu)
v8 9.2.230.14
typescript 4.3.5
Việc tích hợp sẵn engine V8 và TypeScript giúp Deno trở thành môi trường phát triển mạnh mẽ và tiện lợi.
Bắt Đầu Với Deno
Chạy Một Chương Trình Mẫu Trên Command Line
Deno cho phép bạn chạy trực tiếp file hoặc URL có mã nguồn JavaScript/TypeScript mà không cần xây dựng dự án phức tạp.
Ví dụ, chạy file chạy mẫu từ thư viện chuẩn Deno:
$ deno run https://deno.land/std/examples/welcome.ts
Kết quả:
Welcome to Deno!
Tạo Và Chạy File Cục Bộ
Bạn có thể viết file index.js hoặc index.ts và chạy như Node.js nhưng không cần phải có các file cấu hình truyền thống như package.json.
Thao tác:
$ mkdir my-first-deno
$ cd my-first-deno
$ touch index.js
Thêm dòng sau vào file index.js:
console.log('Hello, world.');
Chạy file:
$ deno run index.js
Kết quả:
Hello, world.
Điểm khác biệt lớn: Deno không tạo các tập tin như package.json, package-lock.json hay thư mục node_modules, làm cho dự án gọn nhẹ hơn.
So Sánh Deno Với Node.js
Tiêu chí
Deno
Node.js
Ngôn ngữ hỗ trợ
JavaScript, TypeScript (nguyên bản)
JavaScript (TypeScript cần cấu hình thêm)
Package manager
Không có (sử dụng URL hoặc scripts)
npm (quản lý package.json)
Bảo mật
Mặc định sandbox (yêu cầu cấp quyền)
Không có sandbox mặc định
Cấu trúc thư mục dự án
Không có node_modules, package.json
Có node_modules, package.json
Ngôn ngữ phát triển
Rust
C++ và JavaScript
Công cụ tích hợp
hỗ trợ TypeScript, formatter, linter
Cần thêm công cụ bên ngoài
Deno tạo ra trải nghiệm phát triển hiện đại và an toàn hơn, giúp giới lập trình viên tập trung vào code thay vì cấu hình môi trường.
Các Tài Nguyên Học Tập Và Hướng Dẫn
Bạn có thể tham khảo thêm tài liệu chính thức và bắt đầu nhanh qua:
Deno là lựa chọn tiềm năng dành cho các nhà phát triển JavaScript và TypeScript muốn một môi trường runtime hiện đại, đơn giản và đảm bảo bảo mật hơn. Với khả năng chạy trực tiếp mã từ URL, tích hợp sẵn TypeScript, và không rối rắm với các tập tin cấu hình như Node.js, Deno ngày càng nhận được sự quan tâm trong cộng đồng lập trình.
Hãy thử cài đặt và trải nghiệm Deno ngay hôm nay để khám phá cách mà runtime này có thể giúp bạn phát triển ứng dụng nhanh hơn và an toàn hơn!