Ethereum Vẫn Tuyệt Vời, Nhưng Phải Thẳng Thắn: Nó Đang Gặp Vấn Đề!
Lê Lân
0
Ethereum Và Những Thách Thức Cần Giải Quyết Cho Tương Lai Web3
Mở Đầu
Ethereum là nền tảng đã mở đường cho sự phát triển của Web3, tạo điều kiện cho hàng nghìn dApp được xây dựng và hoạt động. Nhưng sự phổ biến không đồng nghĩa với sự hoàn hảo.
Ethereum không chỉ là nơi kết nối các nhà phát triển mà còn là hạ tầng trọng yếu của tương lai internet phi tập trung. Tuy nhiên, khi tiếp cận và làm việc cùng nền tảng này, nhiều thách thức rõ ràng không thể bỏ qua. Bài viết này sẽ phân tích các điểm yếu hiện tại của Ethereum từ góc nhìn của một nhà phát triển, đồng thời nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tham gia cải tiến để xây dựng một hệ sinh thái Web3 hiệu quả và dễ tiếp cận hơn.
1. Phí Gas Vẫn Là Nỗi Ám Ảnh Của Trải Nghiệm Người Dùng (UX)
Chi Phí Giao Dịch Cao
Phí gas vẫn là rào cản lớn đối với người dùng phổ thông. Mặc dù đã có sự cải thiện sau sự kiện Merge và sự phổ biến của các giải pháp Layer 2 (L2), mức phí giao dịch cơ bản trên Ethereum vẫn dao động từ
40, trong các trường hợp tương tác hợp đồng thông minh có thể vượt quá $100.
Phí cao không chỉ hạn chế số lượng giao dịch mà còn tạo ra cảm giác phân biệt người dùng khi chỉ những ai có đủ tài chính mới dám tham gia.
Tác Động Đến Chuyển Đổi Người Dùng
Mỗi lần giải thích cho người dùng về lý do cần trả phí gas đều khiến khả năng giữ chân họ giảm đi đáng kể. Đây là điểm yếu nghiêm trọng khi xây dựng sản phẩm hướng tới đại chúng.
2. Trải Nghiệm Người Dùng (UX) Chưa Thân Thiện Với Người Bình Thường
Thiết Kế Không Dành Cho Con Người
Ethereum sinh ra cho máy tính và các nhà phát triển, không phải cho người dùng thông thường. Địa chỉ ví dài dòng (0x...), giao dịch ký kết rối rắm, lỗi báo chưa rõ ràng cùng trạng thái giao dịch khó hiểu tạo ra rào cản nhập môn lớn.
Phải Dùng Nhiều Công Cụ Hỗ Trợ
Để giữ chân người dùng, các nhà phát triển thường phải tạo ra các hướng dẫn phức tạp, các công cụ hỗ trợ để giảm bớt sự bối rối, nhưng giải pháp này chỉ là tạm thời.
UX không thuận tiện chính là một trong những lý do lớn nhất khiến người dùng “rage-quit” khỏi dApp.
3. Layer 2 Mang Lại Mở Rộng Nhưng Đồng Thời Gây Ra Phân Mảnh
Sự Phân Mảnh Nền Tảng
Các Layer 2 như Arbitrum, Optimism, zkSync… mỗi nền tảng lại có đặc thù riêng biệt về API, cầu nối (bridge), các lỗi và giới hạn khác nhau. Điều này tạo ra sự phức tạp trong việc quản lý hợp đồng và trải nghiệm người dùng.
Quản Lý Dự Án Trở Nên Rối Loạn
Điều kiện đặt ra là làm sao để xác định:
Hợp đồng được triển khai trên chain nào?
Bridge nào hỗ trợ chuyển token?
Cách nào onboarding người dùng mới chưa hiểu về rollup?
Ethereum đang trở thành một vũ trụ phân tán chứ không phải một blockchain duy nhất dễ hiểu và quản lý.
4. Thiếu Các Tiêu Chuẩn Bắt Buộc Trong Phát Triển
Hệ Sinh Thái Chuẩn Chưa Đồng Bộ
Bên cạnh các tiêu chuẩn cơ bản như ERC-20 hay ERC-721, việc thiếu các tiêu chuẩn thống nhất trong xử lý nâng cấp hợp đồng, logic đa chuỗi hoặc tối ưu gas khiến phát triển trở nên rối rắm.
Tri Thức Bộ Lạc Thay Thế Khung Chuẩn
Thông thường, các nhà phát triển phải dựa vào cách làm của đối thủ để áp dụng, thay vì có một framework chuẩn mực.
Điều này dẫn đến thiếu sự nhất quán và gây khó khăn trong hợp tác, bảo trì dự án dài hạn.
5. Quá Trình Onboarding Nhà Phát Triển Còn Nhiều Khó Khăn
Đường Vào Đầy Gập Ghềnh
Muốn trở thành developer Ethereum, người học phải:
Thành thạo ngôn ngữ Solidity và các điểm khó trong nó
Chọn giữa nhiều framework khác nhau: Hardhat, Foundry, Truffle
Hiểu và dùng các thư viện như Ethers.js, Wagmi, Web3.js, viem
Khắc phục các lỗi revert mơ hồ thiếu thông tin
Thiếu Sự Hỗ Trợ Định Hướng
Không có người hướng dẫn hoặc tài liệu giúp người mới cảm thấy dễ dàng hơn khi bước vào không gian phức tạp này.
Đây là rào cản lớn ảnh hưởng đến việc thu hút nhân lực từ Web2 chuyển sang.
Ethereum Vẫn Là Nền Tảng Vô Song
Mặc dù có nhiều thách thức, Ethereum vẫn là blockchain mature, bảo mật tốt, tài liệu phong phú và phân quyền sâu rộng nhất hiện nay. Nền tảng này không ngừng phát triển với các giải pháp:
Trừu tượng hóa L2 để che giấu sự phức tạp
Giao diện người dùng không cần trả gas (gasless UX)
Dòng chảy ví an toàn, tinh gọn hơn
Công cụ tối ưu trải nghiệm cho nhà phát triển
Kết Luận
Ethereum ngày nay giống như Linux đầu những năm 2000: cực kỳ mạnh mẽ, đáng tin cậy, nhưng chưa dành cho số đông. Trách nhiệm của cộng đồng phát triển không chỉ là phê phán mà còn phải tham gia cùng nhau sửa chữa, hoàn thiện.
Viết tài liệu dễ hiểu hơn
Thúc đẩy tiêu chuẩn phát triển thống nhất
Xây dựng công cụ hỗ trợ thông minh
Hỗ trợ onboarding cho developer mới
Ethereum không đơn thuần là nền tảng công nghệ — đó là hạ tầng cốt lõi của internet thế hệ mới.
💬 Bạn gặp khó khăn gì nhất khi xây dựng trên Ethereum? Hãy cùng chia sẻ và tìm giải pháp cải thiện.