Chào anh em lập trình viên! 👋 Chắc hẳn anh em nào đã và đang "lăn lộn" với React thì đều biết đến Redux, "ông hoàng" quản lý state một thời phải không nào? Hồi ấy, Redux gần như là công cụ "quốc dân", cứ làm dự án React lớn là y như rằng phải có Redux. Thế nhưng, "thời thế thay đổi", bước sang năm 2025 này, bạn có thể sẽ không cần đến Redux nữa đâu! Nghe có vẻ "sốc" đúng không? Cùng tôi "mổ xẻ" xem tại sao Redux không còn là lựa chọn duy nhất, hay thậm chí là không cần thiết nữa nhé – và chúng ta sẽ dùng gì thay thế đây? ⚡🔍<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/Redux_vs_alternatives.png' alt='Redux và các lựa chọn thay thế'>Vì sao Redux từng "làm mưa làm gió" cả một thời?Ngày xửa ngày xưa, khi React còn "non tơ" và chưa có nhiều công cụ hỗ trợ quản lý state mạnh mẽ như bây giờ, Redux xuất hiện như một "vị cứu tinh". Nó giải quyết được rất nhiều vấn đề đau đầu mà các developer gặp phải:✅ State tập trung (Centralized global state): Mọi dữ liệu quan trọng của ứng dụng đều được gom vào một "ngăn kéo" duy nhất gọi là `store`. Cứ muốn lấy hay cập nhật gì là cứ vào đây, không cần phải truyền lòng vòng (prop drilling) qua đủ thứ component nữa.🔄 Cập nhật state dễ đoán (Predictable state updates): Redux buộc bạn phải tuân theo một luồng dữ liệu nhất định, khiến việc thay đổi state trở nên rõ ràng và dễ theo dõi hơn nhiều. Cứ như một cuốn sổ cái kế toán vậy, mọi giao dịch đều phải được ghi lại minh bạch.📦 Dễ kiểm thử với Pure Functions (Easily testable pure functions): Các hàm `reducer` trong Redux là các pure function (hàm thuần khiết), nghĩa là với cùng một đầu vào, nó sẽ luôn trả về cùng một đầu ra và không gây ra side effect nào. Điều này làm cho việc kiểm thử trở nên dễ dàng cực kỳ.<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/Redux_flow.png' alt='Luồng dữ liệu trong Redux'>Nhưng "ông hoàng" cũng có những "điểm yếu"Dù mạnh mẽ là thế, Redux vẫn có những "mặt trái" khiến không ít developer phải "đau đầu":🧱 Quá nhiều Boilerplate (Lots of boilerplate): Để setup và sử dụng Redux, bạn phải viết khá nhiều code "râu ria" (boilerplate code) như `actions`, `reducers`, `dispatch`, `connect`, vân vân và mây mây. Đôi khi chỉ một thay đổi nhỏ cũng khiến bạn phải gõ cả tá dòng code không liên quan đến logic chính.🧠 Đường cong học tập dốc (Steep learning curve): Với những khái niệm như `store`, `reducers`, `actions`, `middleware`, `selectors`... người mới học Redux thường cảm thấy như lạc vào mê cung vậy.🔁 Setup rườm rà (Verbose setup): Ngay cả với những state đơn giản, việc cấu hình Redux cũng khá phức tạp và tốn thời gian. Cứ như bạn phải chuẩn bị một bữa tiệc linh đình chỉ để pha một cốc nước vậy.<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/boilerplate_mess.png' alt='Mớ bòng bong boilerplate của Redux'>Vậy React đã "lột xác" như thế nào?React không ngừng tiến hóa, và sự ra đời của các tính năng mới đã thay đổi cuộc chơi hoàn toàn:🚀 React Hooks "cứu thế": Sự xuất hiện của `useState`, `useReducer`, và đặc biệt là `useContext` đã giúp chúng ta quản lý hầu hết các loại state – từ state cục bộ trong component đến state toàn cục đơn giản – một cách cực kỳ gọn gàng và tự nhiên. Bạn không cần phải phụ thuộc vào thư viện bên ngoài nữa!💡 Context API "đơn giản mà hiệu quả": Với các state toàn cục đơn giản như chủ đề giao diện (dark/light mode), thông tin người dùng đã đăng nhập, hay ngôn ngữ ứng dụng, Context API hoạt động cực kỳ hiệu quả mà không cần đến sự phức tạp của Redux. Cứ như một chiếc "loa phát thanh" nhỏ, thông báo cho tất cả các component cần nghe vậy.🧰 React Query / TanStack Query "thần sầu" xử lý Server State: Đây chính là "sát thủ" thực sự của Redux trong việc xử lý dữ liệu từ API. React Query sinh ra để làm tốt hơn bất cứ thứ gì Redux từng làm trong việc gọi API, quản lý caching, xử lý trạng thái loading/error, và cập nhật dữ liệu. Nó biến việc làm việc với dữ liệu server thành một "cuộc dạo chơi" thực sự!<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/React_evolution.png' alt='Sự tiến hóa của React và Hooks'><img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/React_Query_data.png' alt='React Query xử lý dữ liệu server'>Những lựa chọn "sạch sẽ" và "nhẹ nhàng" hơn:Ngoài những tính năng "nhà trồng" của React, một loạt các thư viện quản lý state mới cũng ra đời, tập trung vào sự tối giản và hiệu quả:Zustand 🐻: Cực kỳ tối giản và trực quan. Viết ít code, hiểu nhanh, mà hiệu quả lại cao. Như một chú gấu nhỏ nhanh nhẹn vậy!Jotai ⚛️: Tiếp cận theo hướng "nguyên tử" (atomic), siêu linh hoạt và tối ưu cho các ứng dụng lớn. Mỗi "nguyên tử" là một phần state nhỏ, độc lập.Recoil 🎯: Được phát triển bởi Facebook (cha đẻ của React), Recoil mạnh mẽ cho các ứng dụng phức tạp, giúp bạn quản lý state hiệu quả với mô hình đồ thị phụ thuộc.<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/lightweight_state_management.png' alt='Các thư viện quản lý state nhẹ nhàng'>Vậy khi nào thì bạn KHÔNG CẦN Redux?Thực tế là, bạn có thể không cần Redux trong rất nhiều trường hợp:State cục bộ hoặc state toàn cục nhỏ: `useState`, `useReducer`, `useContext` của React đã làm quá tốt việc này rồi.Ứng dụng phụ thuộc nhiều vào dữ liệu server: Hãy nghĩ ngay đến React Query/TanStack Query. Nó sinh ra để làm điều này.Các ứng dụng đơn giản, ít chia sẻ state giữa các component: Đừng làm phức tạp hóa vấn đề!<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/no_redux.png' alt='Khi nào không dùng Redux'>Bạn chỉ nên dùng Redux... trừ khi!Trừ khi bạn đang đối mặt với những dự án cực kỳ lớn, logic state siêu phức tạp, hoặc các ứng dụng cấp doanh nghiệp với kiến trúc chặt chẽ, nếu không, khả năng cao là bạn không cần đến Redux đâu.Khi nào thì Redux vẫn "có đất dụng võ"?Đừng vội "ruồng bỏ" Redux nhé! Nó vẫn còn giá trị trong một số trường hợp nhất định:🔄 Logic nghiệp vụ cực kỳ phức tạp: Khi luồng dữ liệu của bạn quá rối rắm, cần sự nhất quán cao, Redux với mô hình `store` tập trung có thể là lựa chọn tốt.🏢 Ứng dụng cấp doanh nghiệp với kiến trúc nghiêm ngặt: Các dự án lớn, đòi hỏi sự chuẩn hóa cao và tính nhất quán giữa các đội nhóm, Redux vẫn có thể là nền tảng vững chắc.🧩 Bạn đã có sẵn hệ sinh thái Redux: Nếu dự án cũ của bạn đã được xây dựng trên Redux và bạn muốn duy trì sự nhất quán, tiếp tục dùng nó là hợp lý.<img src='https://truyentranh.letranglan.top/api/v1/proxy?url=https://i.imgur.com/enterprise_redux.png' alt='Redux cho ứng dụng doanh nghiệp'>Tóm lại, Redux vẫn được duy trì và có ích, nhưng nó không còn là "lựa chọn mặc định" nữa rồi. Thế còn bạn, năm 2025 này, bạn đang dùng công cụ nào để quản lý state trong các dự án React của mình? Zustand, Jotai, Recoil, hay vẫn "trung thành" với Redux? Hãy chia sẻ suy nghĩ của bạn xuống phần bình luận bên dưới nhé! 👇

Lê Lân

26/07/2025

Tìm hiểu vì sao việc lạm dụng useContext có thể làm chậm ứng dụng React của bạn và cách useContextSelector giúp giải quyết vấn đề re-render toàn cục, mang lại hiệu năng vượt trội cho ứng dụng của bạn.

Lê Lân

03/07/2025